อะไร...อะไร...ก็ใช่เลย..."น้ำพริก"

          ในปัจจุบัน น้ำพริกเครื่องแกงสำเร็จรูปมีขายทุกชนิด ช่วยเติมความสะดวกสบายให้คุณแม่บ้าน จนทำให้ลืมเครื่องปรุงของน้ำพริกแกงต่าง ๆ ไป จึงขอรวบรวมเครื่องปรุงของน้ำพริกแกง สำหรับครอบครัวที่รับประทาน 6 - 7 คน ใช้หมู เนื้อ ปลาหรือไก่ 1 กก. มะพร้าวขูด 2 ผล ขนาดของกลีบกระเทียม หรือหัวหอมไม่โตไปกว่าปลายนิ้ว กะส่วนตามแบบพื้นบ้านไม่ต้องถึงกับชั่ง กลิ่นน้ำพริก และรสแกงที่แกงแล้ว จะหอมกว่าเครื่องแกงที่ซื้อ
          ถ้าไม่ชอบรสจัดก็ลดลงได้ แต่ไม่ควรงดเครื่องปรุงอย่างใดอย่างหนึ่ง เพราะจะทำให้ขาดกลิ่นหอม และรสชาติเท่าที่ควร

          น้ำพริกแกงเผ็ด  พริกแห้ง 8 - 10 เม็ด ถ้าต้องการแกงเขียวหวานให้ใช้พริกขี้หนู 20 - 25 เม็ด หัวหอม 5 หัว กระเทียม 7 - 8 กลีบ ลูกผักชี 1 ช้อนโต๊ะ ลูกยี่หร่า 1/2 ช้อนชา พริกไทย 10 - 15 เม็ด ข่าหั่นบาง ๆ 5 แว่น ตะไคร้หั่นละเอียด 1 ช้อนโต๊ะ ผิวมะกรูดหั่นละเอียด 1/2 ช้อนชา รากผักชีหั่นละเอียด 1/2 ช้อนชา กะปิ 1 ช้อนชา เกลือ 1 ช้อนโต๊ะ

          น้ำพริกแกงมัสมั่น  พริกแห้ง 8 - 10 เม็ด ลูกผักชี 1 ช้อนโต๊ะ ยี่หร่า 1 ช้อนชา กานพลู 5 ดอก อบเชย 1/2 นิ้ว (ความยาวของท่อนอบเชย) กระวาน 5 ลูก หัวหอม 5 หัว กระเทียม 7 - 8 กลีบ ผิวมะกรูดหั่นละเอียด 1/2 ช้อนชา
          ทุกอย่างต้องคั่วให้หอม หลังจากปรุงแล้ว ใส่ขิงหั่นฝอย 2 ช้อนโต๊ะ ถั่วลิสงคั่ว 1 ถ้วย อบเชย 2 - 3 ท่อน ใบกระวาน 15 ใบ ลูกกระวาน 20 ลูก ผักที่ใช้.....มันเทศ ถ้าไม่มีใช้มันฝรั่ง หัวผักกาด หรือสับปะรด

          น้ำพริกพะแนง  พริกแห้ง 8 - 10 เม็ด หัวหอม 5 หัว กระเทียม 3 หัว ข่าหั่นบาง ๆ 7 แว่น ตะไคร้หั่นละเอียด 1 ช้อนโต๊ะ ลูกผักชี 1 ช้อนโต๊ะ ลูกยี่หร่า 1 ช้อนชา ถั่วลิสงคั่วป่น 2 ช้อนโต๊ะ เกลือ 1 ช้อนโต๊ะ กะปิ 1/2 ช้อนชา รากผักชี 1 ช้อนโต๊ะ เวลาผัด เติมน้ำตาลตามชอบ

          น้ำพริกแกงคั่ว  พริกแห้ง 7 - 8 เม็ด ข่าหั่นบาง ๆ 5 แว่น ตะไคร้หั่นละเอียด 1 ช้อนโต๊ะ หัวหอม 3 หัว กระเทียม 3 หัว ปลาย่างป่นเอาแต่เนื้อ 1/2 ถ้วย กะปิ 1 ช้อนชา

          น้ำพริกแกงกะหรี่  ลูกผักชี 1 ช้อนโต๊ะ ยี่หร่า 1/2 ช้อนชา อบเชยป่น 1 ช้อนชา ลูกกระวาน 3 ลูก กานพลู 5 ดอก (ถ้าไม่ชอบก็ไม่ต้องใส่) หอม 5 หัว กระเทียม 3 หัว เกลือ 1 ช้อนชา ขิง 3 แว่น พริกแห้ง 3 - 4 เม็ด ขมิ้นสดหั่นแล้ว 1 ช้อนโต๊ะ

          เครื่องแกงส้มแบบพื้นบ้าน  พริกแห้ง 5 - 7 เม็ด หัวหอม 5 หัว กระเทียม 3 หัว ข่า 5 แว่น กะปิ 1/2 ช้อนโต๊ะ
          เครื่องแกงส้มเพิ่มตะไคร้  พริกแห้ง 5 - 7 เม็ด หัวหอม 5 หัว กระเทียม 3 หัว ตะไคร้หั่นละเอียด 1 ช้อนโต๊ะ ข่า 5 แว่น กะปิ 1 ช้อนชา
          เครื่องแกงส้มเพิ่มรสกระชาย  พริกแห้ง 5 - 7 เม็ด หัวหอม 5 หัว กระเทียม 3 หัว ตะไคร้หั่นละเอียด 1 ช้อนโต๊ะ ข่า 5 แว่น กะปิ 1 ช้อนชา กระชาย 7 ราก
          เครื่องแกงส้มสำหรับแกงปลาสด  ปลาทะเลที่มีกลิ่นคาว พริกแห้ง 10 - 15 เม็ด ข่าหั่นบาง ๆ 7 - 8 แว่น ตะไคร้หั่นแล้ว 1 ช้อนโต๊ะ หัวหอม 7 หัว กระเทียม 5 หัว ผิวมะกรูด 1/2 ช้อนชา กะปิ 1 ช้อนชา เกลือ 1 ช้อนชา
          เครื่องแกงส้มแบบแกงเหลือง  พริกสด 7 - 8 เม็ด ตะไคร้ 1 ช้อนชา หัวหอม 5 หัว กระเทียม 3 หัว ขมิ้นสด 1 แง่ง น้ำส้มมะขาม
          เครื่องแกงส้มแบบธรรมดา   พริกแห้ง 7 - 8 เม็ด หัวหอม 5 หัว กะปิ 1 ช้อนโต๊ะ เกลือ 1 ช้อนชา
          เครื่องแกงต้มส้ม  หัวหอม 5 หัว กระเทียม 3 หัว ข่าเผา 7 แว่น ตะไคร้หั่นละเอียด 1 ช้อนโต๊ะ ปลาย่างป่นเอาแต่เนื้อ 3 ช้อนโต๊ะ พริกไทย 10 - 15 เม็ด รากผักชีหั่นละเอียด 1 ช้อนชา
          หมายเหตุ  สำหรับเครื่องแกงนั้น ถ้าทำชำนาญแล้ว สามารถกะส่วนผสมได้เองตามชอบ

          น้ำพริกแกงฉู่ฉี่  พริกแห้ง 7 - 8 เม็ด ข่าหั่นบาง ๆ 7 แว่น ตะไคร้หั่นละเอียด 1 ช้อนโต๊ะ หัวหอม 5 หัว กระเทียม 5 หัว พริกไทย 20 เม็ด ผิวมะกรูดหั่นละเอียด 1 ช้อนชา กะปิ 1 ช้อนชา

          เครื่องแกงน้ำยา  พริกแห้ง 5 - 10 เม็ด หัวหอม 5 หัว กระเทียม 3 หัว ตะไคร้หั่นละเอียด 1 ช้อนโต๊ะ พริกไทย 10 - 15 เม็ด (ถ้าไม่ชอบก็ไม่ต้องใส่) ข่าหั่นบาง ๆ 7 แว่น กระชายหั่น 1 ถ้วย กะปิ 1 ช้อนชา ปลากุเลา 1 ชิ้น

น้ำพริกประเภทรับประทานสด

          น้ำพริกมะนาว   กะปิ พริกขี้หนู มะนาว กระเทียม น้ำตาล น้ำปลา

          น้ำพริกมะดัน  กะปิ กุ้งแห้ง กระเทียม พริกขี้หนู มะดัน น้ำตาล น้ำปลา

          น้ำพริกมะขามเปียก  กะปิ กุ้งแห้ง กระเทียม พริกแห้ง น้ำตาล น้ำปลา

          น้ำพริกปูเค็ม  กะปิ ปูเค็ม กระเทียม พริกขี้หนูสด มะดัน (มะนาวหรือมะขามสด) น้ำตาล

          น้ำพริกมะม่วง  กะปิ กระเทียม มะม่วง พริกขี้หนู น้ำตาล น้ำปลา

น้ำพริกประเภทที่ต้องเผาเครื่องปรุง

          น้ำพริกเผา  พริกแห้ง กระเทียม หอมแดง (เผา) ปลากรอบ มะขามเปียก กะปิ น้ำตาล น้ำมันหมู น้ำปลา (ผัดกับน้ำมันให้หอมด้วย)

          น้ำพริกหนุ่ม  พริกชี้ฟ้าสด หอมแดง กระเทียม มะเขือเทศ (เผา) ปลาร้า น้ำปลา

          น้ำพริกปลาร้า  ปลาช่อนย่าง ปลาร้า พริกชี้ฟ้าสด หอมแดง กระเทียม (เผา) มะนาว พริกขี้หนูสด น้ำปลา

          น้ำพริกปลาดุกย่าง  ปลาดุกย่าง พริกชี้ฟ้าแดง หัวหอม กระเทียม (เผา) น้ำตาล น้ำปลา มะนาว

          น้ำพริกแจ่ว  ปลากรอบ หัวหอม กระเทียม ข่า (เผา) ปลาร้า มะขามเปียก พริกขี้หนูคั่วป่น น้ำตาล น้ำปลา

          น้ำพริกลูกหนำเลี้ยบ  ลูกหนำเลี้ยบ 4 ลูก กุ้งแห้งป่น 2 ช้อนโต๊ะ กะปิ 1 ช้อนโต๊ะ เกลือ 1/2 ช้อนชา กระเทียมปอกแล้ว 1 ช้อนโต๊ะ มะดัน มะอึก ระกำ ส้มเหม็น พริกชี้ฟ้า 10 เม็ด พริกขี้หนู 10 เม็ด มะนาว น้ำปลา น้ำตาลปึก กากหมู น้ำมันหมู โขลกเสร็จผัดกับน้ำมันหมูให้แห้ง รับประทานกับปลาทูทอด ปลาดุกย่าง หรือหมูหวาน

          น้ำพริกใบมะขาม  ใบมะขามอ่อน 1 ถ้วย กุ้งแห้งป่น 2 ช้อนโต๊ะ เกลือ 1/2 ช้อนชา กะปิ 1 ช้อนโต๊ะ กระเทียมปอกเปลือกแล้ว 1 ช้อนโต๊ะ น้ำปลา น้ำตาลปึก มะนาว พริกขี้หนู 10 เม็ด พริกเหลือง 5 เม็ด รับประทานกับผักสด ปลาทูทอด

          น้ำพริกดอกมะขาม  ดอกมะขามผึ่งแล้ว 1 ถ้วย กุ้งแห้งป่น 2 ช้อนโต๊ะ กะปิ 1 ช้อนโต๊ะ เกลือ 1/2 ช้อนชา กระเทียมปอกเปลือกแล้ว 1 ช้อนโต๊ะ มะนาว ส้มเหม็น น้ำปลา น้ำตาลปึก กากหมู พริกชี้ฟ้า 5 เม็ด พริกขี้หนู 10 เม็ด รับประทานกับผักสด ผักผัดกับน้ำมัน ปลาทูทอด หรือหมูหวาน

          น้ำพริกผักชี  ผักชี 4 ต้นหั่นละเอียด กระเทียมปอกเปลือกแล้ว 1 ช้อนโต๊ะ กะปิ 1 ช้อนโต๊ะ กุ้งแห้งป่น 1 ช้อนโต๊ะ เกลือ 1/2 ช้อนชา มะนาว น้ำปลา น้ำตาลปึก พริกชี้ฟ้าสีเขียว 5 เม็ด พริกขี้หนูสีเขียว 10 เม็ด รับประทานกับผักนึ่ง ปลาช่อนย่าง

          น้ำพริกสะตอดอง  เม็ดสะตอดอง 1/2 ถ้วย ปลาทูนึ่ง 2 ตัว กะปิ 1 ช้อนโต๊ะ เกลือ 1/2 ช้อนชา กระเทียมปอกเปลือกแล้ว 1 ช้อนโต๊ะ พริกชี้ฟ้า 5 เม็ด พริกขี้หนู 10 เม็ด น้ำตาลปึก มะนาว ใช้คลุกกับข้าวร้อน ๆ รับประทานกับหมูหวาน

          น้ำพริกมะปริงดอง  กุ้งสดเผา 1 ตัว มะปริงดอง 1/2 ถ้วย หัวหอม 5 หัว กระเทียม 10 กลีบ กะปิ 1 ช้อนโต๊ะ เกลือ 1/2 ช้อนชา น้ำปลา น้ำตาลปึก มะนาว พริกขี้หนู 15 เม็ด รับประทานกับผักสด ปลาดุกย่าง

          น้ำพริกมะเขือพวง  มะเขือพวงดิบ หรือเผาไฟ 10 ผล กุ้งแห้งป่น 1 ช้อนโต๊ะ หรือปลากุเลาทอด 1 ชิ้น เกลือ 1/2 ช้อนชา กะปิ 1 ช้อนโต๊ะ มะดัน หรือมะนาว น้ำปลา น้ำตาลปึก พริกขี้หนู 10 เม็ด พริกเหลือง 3 เม็ด รับประทานกับผักสด กุ้งต้มเค็ม

          น้ำพริกเห็ดฟาง  เห็ดฟาง หัวหอม กระเทียม พริกชี้ฟ้า (เผา) มะนาว เกลือ

          น้ำพริกหริกเหลือง  พริกเหลือง หัวหอม กระเทียม กะปิ กุ้งแห้งป่น น้ำส้มมะขาม น้ำตาล น้ำปลา น้ำมันพืช โขลกละเอียด ปรุงรสตามชอบ ผัดให้หอม

          น้ำพริกมะขามสด  กะปิ กุ้งแห้งป่น มะขามสด หมูเนื้อแดงสับละเอียด กากหมู พริกขี้หนู น้ำตาล น้ำปลา น้ำมันหมู ปรุงแล้วผัดให้หอม

          น้ำพริกระกำ  กะปิ กุ้งแห้งป่น กระเทียม ระกำชนิดเปรี้ยว หมูเนื้อแดงสับละเอียด พริกขี้หนู น้ำตาล น้ำปลา น้ำมันหมู ปรุงแล้วผัดให้หอม

          น้ำพริกเต้าหู้ยี้  เต้าหู้ยี้ กระเทียม มะนาว มะอึก พริกขี้หนูสด น้ำตาล น้ำซีอิ๊ว เห็ดบัว เต้าหู้ขาว น้ำมันพืช ปรุงแล้วผัดให้หอม

น้ำพริกผลไม้ที่มีรสเปรี้ยว

          น้ำพริกสะท้อนผัด  เปลือกสะท้อน 1 ผล กุ้งแห้งป่น 1 ช้อนโต๊ะ (หรือปลาป่น 1 ช้อนโต๊ะ) กระเทียม 4 กลีบ กะปิ 1 ช้อนโต๊ะ เกลือ 1/2 ช้อนชา พริกขี้หนู 10 เม็ด น้ำปลา น้ำตาลปึก มะนาว กากหมู น้ำมันหมู รับประทานกับผักสด ปลาทูทอด หมูหวาน ใช้มะดัน หรือมะม่วงแทนมะนาวได้

          น้ำพริกแอปเปิลผัด  แอปเปิลเขียว 1 ผล (ปอกเแล้วหั่นเป็นชิ้นเล็ก) กระเทียม 4 กลีบ กะปิ 1 ช้อนโต๊ะ เกลือ 1/2 ช้อนชา มะอึก ส้มเหม็น พริกขี้หนู 10 เม็ด พริกชี้ฟ้า 5 เม็ด มะนาว น้ำปลา น้ำตาลปึก กากหมู น้ำมันหมู โขลกเสร็จผัดกับน้ำมันหมู รับประทานกับปลาดุกย่าง ทอดกรอบ

น้ำพริกชาวบ้าน

          อาหารหลักของครอบครัวในชนบทก็คือน้ำพริก รับประทานกับผักสด ผักต้ม ผักเผา หรือผักทอด แนมด้วยปลาย่าง ปลาเผา ปลาทอด กุ้งเค็ม กุ้งหวาน หมูหวาน ปลาทูทอด แล้วแต่จะมี
          น้ำพริกจึงมีมากมายหลายตำรับ ลองเลือกทำรับประทาน ทุกชนิดล้วนแต่มีรสอร่อย หลากรสตามแต่ชอบ

          น้ำพริกลงเรือ  หมูสามชั้น 1 ขีด ปลาดุกทอดกรอบแกะเอาแต่เนื้อ 1/2 ถ้วยตวง กระเทียมดองหั่น 1 ช้อนโต๊ะ ไข่เค็มต้มเอาเฉพาะไข่แดง 1 ฟอง กะปิ 1 ช้อนโต๊ะ กระเทียม 7 กลีบ พริกขี้หนู 20 เม็ด น้ำตาลปี๊บ 2 ช้อนโต๊ะ น้ำตาล 3 ช้อนโต๊ะ น้ำมะนาว 3 ช้อนโต๊ะ มะเขือหื่นหั่นเป็นชิ้นบาง ๆ หมูสามชั้น 1 ขีดทำหมูหวาน
          นำเครื่องน้ำพริกโขลกให้เข้ากัน ปรุงรสตามชอบแล้วผัดให้หอม ตักใส่ชามประดับหน้าด้วยหมูหวาน กระเทียมดอง มะเขือขื่น ปลาดุกทอด ไข่เค็มหั่นเป็นชิ้น ๆ คลุกให้เข้ากัน โรยผักชี รับประทานกับผักสด

          น้ำพริกป่า  หอมแดง 5 หัว กระเทียม 2 หัว กะปิ 1 ช้อนโต๊ะ เกลือ 1 ช้อนชา น้ำตาลปี๊บ 1 ช้อนโต๊ะ น้ำมะนาว 2 ช้อนโต๊ะ พริกขี้หนู 20 เม็ด หรือพริกเหลือง 5 เม็ด กุ้งใหญ่เผา 1 ตัว น้ำส้มซ่า 2 ช้อนชา
          โขลกหอม กระเทียมกับกะปิ เกลือ เข้าด้วยกัน ใส่พริกขี้หนูหรือพริกเหลืองบุบพอแหลก ใส่กุ้งเผาฉีกเป็นชิ้น ๆ คลุกเคล้าด้วยน้ำตาล น้ำมะนาว รสเปรี้ยว เค็ม หวาน รับประทานกับผักสด ปลาดุกย่าง ปลาทูทอด ปลาช่อนย่าง

          น้ำพริกหมู  กะปิ 1 ช้อนโต๊ะ กระเทียม 7 กลีบ หอมแดง 5 หัว พริกขี้หนู 20 เม็ด หมูเนื้อแดงปนมันสับละเอียด 1/2 ถ้วย น้ำปลา 2 ช้อนโต๊ะ น้ำมะนาว 2 ช้อนโต๊ะ น้ำตาลทราย 1 ช้อนชา น้ำมันพืช 2 ช้อนโต๊ะ
          โขลกเครื่องน้ำพริก ปรุงรสเปรี้ยว เค็ม หวาน นำลงผัดกับน้ำมันพืช ใส่หมูสับ ผัดพอหมูสุก ตักใส่ถ้วย

          น้ำพริกกากหมู  กากหมู 2 ช้อนโต๊ะ กุ้งแห้งป่น 1 ช้อนโต๊ะ กระเทียม 7 กลีบ พริกขี้หนู 20 เม็ด กะปิ 2 ช้อนโต๊ะ
          นำกะปิกับกระเทียมโขลกให้ละเอียด ใส่พริกขี้หนู กุ้งแห้งป่น กากหมู คลุกให้เข้ากัน ถ้ากะปิไม่เค็มเติมน้ำปลา 1 ช้อนโต๊ะ น้ำพริกนี้มีรสเค็ม รับประทานกับแตงกวา หรือแตงร้าน

          น้ำพริกพริกไทยอ่อน  กะปิ 1 ช้อนโต๊ะ กุ้งแห้งป่น 2 ช้อนโต๊ะ พริกไทยอ่อน 2 ช่อ พริกขี้หนู 10 เม็ด กระเทียม 7 กลีบ น้ำมะนาว 2 ช้อนโต๊ะ น้ำตาล 1 ช้อนโต๊ะ น้ำปลา 1 ช้อนโต๊ะ หมูสับ 1/2 ถ้วยตวง
          นำกะปิ กระเทียมโขลกเข้าด้วยกัน ใส่กุ้งแห้งป่น พริกขี้หนู พริกไทยบุบพอแหลก ใส่หมูสับ ผัดกับน้ำมันพืช ชิมรสตามชอบ

          น้ำพริกปลากรอบ  ปลากรอบแกะเอาแต่เนื้อ 1/2 ถ้วยตวง กระเทียมซอย 1 ช้อนโต๊ะ หอมแดงซอย 1 ช้อนโต๊ะ พริกป่น 1/2 ช้อนโต๊ะ น้ำปลา 2 ช้อนโต๊ะ น้ำตาล 1 ช้อนโต๊ะ
          นำเครื่องปรุงโขลกรวมกัน ตักใส่กะทะผัดใส่น้ำปลา น้ำตาล ชิมรสเค็ม หวาน เผ็ด เก็บไว้รับประทานได้นานวัน

          น้ำพริกเดินดง  ใช้ปลาทูตัวเล็ก 3 ตัว นึ่งหรือย่าง แกะเอาแต่เนื้อ ปลาร้าใช้ปลากระดี่ 3 ตัว ใส่น้ำต้มกรองเอาก้างทิ้ง ได้น้ำ 1/2 ถ้วยตวง พริกชี้ฟ้า 5 เม็ด หอมแดง 5 หัว กระเทียม 1 หัว เผาให้หอม ใส่ครกโขลก ใส่เกลือ บีบมะนาว ใส่น้ำปลา คนให้เนื้อปลาละลาย ปรุงรสให้มีรสเปรี้ยวนำ เค็มตาม รับประทานกับผักบุ้ง ผักชีล้อม ยอดกระถิน หัวปลี ถั่วพู มะเขือ สายบัว ผักแว่น ผักตับเต่า

          น้ำพริกแปลงรูป  กะปิ 1 ช้อนชา หอมแดง 7 หัว ข่า 1 แว่น พริกแห้งเม็ดใหญ่ 2 เม็ด พริกสด 3 เม็ด กุ้งสดหรือเนื้อหมูสับละเอียด 1/2 ถ้วยตวง น้ำปลา 2 ช้อนโต๊ะ น้ำตาลปี๊บ 2 ช้อนโต๊ะ น้ำมะขามข้น 2 ช้อนโต๊ะ น้ำมันพืช 2 ช้อนโต๊ะ
          นำเครื่องน้ำพริกโขลก ปรุงรส ใส่กะทะผัดกับน้ำมันพืช ใส่หมูเนื้อแดงปนมันสับ 1/2 ถ้วยตวง หรือกุ้งสดสับ ชิมรสเปรี้ยว เค็ม หวาน

          น้ำพริกกุ้งแห้ง  กะปิ 1 ช้อนโต๊ะ หอมแดง 5 หัว กระเทียม 5 หัว พริกชี้ฟ้า 5 เม็ด เผาไฟ ปอกเปลือก กุ้งแห้งป่น 1/2 ถ้วยตวง น้ำมะนาว 2 ช้อนโต๊ะ น้ำตาลปี๊บ 1 ช้อนโต๊ะ น้ำปลา 1 ช้อนโต๊ะ
          หอม กระเทียม พริกชี้ฟ้า เผา แล้วโขลกรวมกันกับกะปิ กุ้งแห้ง ใส่น้ำตาล น้ำปลา ชิมรส เปรี้ยว เค็ม หวาน

          น้ำพริกผักต้ม  กะปิ 1 ช้อนโต๊ะ หอมแดง 2 หัว กระเทียม 7 กลีบ ปลากรอบแกะเอาแต่เนื้อ 1 ถ้วยตวง พริกชี้ฟ้า 5 เม็ด มะอึกปอกเปลือกหั่น 1 ช้อนโต๊ะ ระกำขูดเอาแต่เนื้อ 1 ช้อนโต๊ะ น้ำมะนาว 1 ช้อนโต๊ะ น้ำส้มเหม็น 1 ช้อนโต๊ะ น้ำมะกรูด 1 ช้อนชา เกลือ 1 ช้อนชา
          โขลกกะปิ กระเทียม หัวหอม เกลือ พริกชี้ฟ้าให้เข้ากัน ใส่ปลากรอบ โขลกใส่มะอึก ระกำ ปรุงรสน้ำมะนาว น้ำส้มเหม็น น้ำมะกรูด รับประทานกับผักต้ม ถ้าใส่มะเขือพวงเผา 20 ลูก ก็จะเป็นน้ำพริกมะเขือพวง

          น้ำพริกมันกุ้ง  มันกุ้ง 1 ช้อนโต๊ะ นึ่งให้สุก หอมหัวแดงซอย 1 ช้อนโต๊ะ พริกขี้หนู 20 เม็ด มะนาว 2 ช้อนโต๊ะ น้ำปลา 2 ช้อนโต๊ะ
          นำมันกุ้งกับเนื้อกุ้งเผา ฉีกเป็นชิ้น ๆ ใส่หอมซอย พริกขี้หนูทุบพอแหลกคลุกกับน้ำมะนาว น้ำปลา รับประทานกับมะเขือ แตงกวา ผักสด

          น้ำพริกกุ้งสด  (สูตร 1) กุ้งต้มสุก 12 ตัว หอมแดง 5 หัว กระเทียม 2 หัว พริกชี้ฟ้า 5 เม็ด เผาไฟจนสุกปอกเปลือกออก
          นำหอม กระเทียม พริกชี้ฟ้า กุ้ง ปอกเปลือกนำลงโขลกรวมกัน ใส่น้ำมะนาว 2 ช้อนโต๊ะ น้ำปลา 2 ช้อนโต๊ะ โขลกรวมกัน ใส่น้ำต้มกุ้ง (ถ้ามี)

          น้ำพริกกุ้งสด  (สูตร 2) เนื้อกุ้งหั่นบาง ๆ 1/2 ถ้วยตวง กะปิ 1 ช้อนโต๊ะ กระเทียม 7 กลีบ พริกขี้หนู 20 เม็ด น้ำปลา 2 ช้อนโต๊ะ น้ำตาล 1 ช้อนโต๊ะ น้ำมะนาว 2 ช้อนโต๊ะ
          นำเนื้อกุ้งคลุกกับน้ำมะนาวจนสุก โขลกกะปิกับกระเทียมให้เข้ากัน ใส่พริกขี้หนูสด ตักลงเคล้ากับกุ้ง ปรุงรสด้วยน้ำปลา น้ำตาล น้ำมะนาว ถ้าไม่ชอบหวาน ไม่ต้องใส่น้ำตาล ปรุงรสให้เปรี้ยว เค็ม

          น้ำพริกหลน  กะปิ 1 ช้อนโต๊ะ กุ้งแห้งป่น 2 ช้อนโต๊ะ กระเทียม 7 กลีบ พริกขี้หนู 10 เม็ด พริกเหลือง 5 เม็ด มะเขือเทศสีดา 10 ลูก หั่นเป็นชิ้น ๆ หัวกะทิข้น 1 ถ้วยตวง น้ำตาลทราย 1 ช้อนโต๊ะ น้ำปลา 2 ช้อนโต๊ะ ถ้าไม่เปรี้ยว เติมน้ำมะนาว 1 ช้อนโต๊ะ
          นำกะปิกับกระเทียมโขลกให้เข้ากัน ใส่กุ้งแห้งป่น พริกขี้หนู พริกสด มะเขือเทศ ปรุงรสด้วยน้ำตาล น้ำปลา น้ำมะนาว ตักลงผัดกับกะทิที่เคี่ยวพอแตกมันให้มีกลิ่นหอมแล้วตักขึ้น

          น้ำพริกมะเขือ  กะปิเผาไฟ 2 ช้อนโต๊ะ กระเทียม 10 กลีบ พริกขี้หนู 10 เม็ด มะอึก 2 ผล ระกำขูดเอาแต่เนื้อ 1 ช้อนโต๊ะ น้ำตาล 1 ช้อนโต๊ะ น้ำปลา 2 ช้อนโต๊ะ น้ำมะนาว 1 ช้อนโต๊ะ กุ้งชีแฮ้ต้มสุกปอกเปลือก 15 ตัว หมูหวาน 1 ถ้วย มะเขือไข่เต่าผลสีขาว 10 ผล ฝานบาง ๆ
          โขลกน้ำพริกตามเครื่องปรุงพร้อมปรุงรส ตักราดบนจานที่เรียงมะเขือ กุ้ง และหมูหวานไว้แล้ว

          น้ำพริกปลาร้า  หอมแดง 5 หัว กระเทียม 5 หัว พริกชี้ฟ้า 15 เม็ด เผาให้สุก ปอกเปลือก ปลาช่อนย่าง 1 ตัวแกะเอาแต่เนื้อ ปลาร้า 1 ถ้วย ต้มกรองเอาแต่น้ำ
          โขลกหอม กระเทียม พริกเผาให้ละเอียด ใส่เนื้อปลาช่อนย่าง ตักใส่คลุกเคล้ากับน้ำปลาร้า บีบมะนาว 2 ผล ชิมรสเปรี้ยว เค็ม หอมกลิ่นปลาร้า รับประทานกับผักบุ้ง มะเขือต้ม

          น้ำพริกระกำ  กะปิ 1 ช้อนโต๊ะ กระเทียม 7 กลีบ พริกขี้หนู 20 เม็ด กุ้งใหญ่เผา 1 ตัว ฉีกเนื้อเป็นชิ้น ๆ น้ำปลา 2 ช้อนโต๊ะ ระกำขูดเอาแต่เนื้อ 2 ช้อนโต๊ะ ถ้าไม่เปรี้ยวใช้น้ำมะนาว 1 ช้อนโต๊ะ
          โขลกกะปิ กระเทียม พริกขี้หนู ใส่น้ำมะนาว น้ำปลา ระกำ กุ้งเผา ให้เข้ากัน รับประทานกับผักสด

          น้ำพริกนรก  กะปิ 1 ช้อนโต๊ะเผาไฟ กระเทียมซอย 1 ช้อนชาคั่วให้ขม พริกขี้หนูแห้ง 20 เม็ดคั่วให้หอม
          นำมาโขลกรวมกันให้ละเอียด ใส่น้ำมะขามข้น 2 ช้อนโต๊ะ น้ำตาล 1 ช้อนโต๊ะ น้ำปลา 2 ช้อนโต๊ะ ชิมรสตามชอบ ใส่ลงผัดให้หอมรับประทานกับผักสด

          น้ำพริกปลาดุกทอด  ปลาดุกทอดกรอบ แกะเอาแต่เนื้อ 1/2 ถ้วยตวง กุ้งแห้งป่น 1 ช้อนโต๊ะ กระเทียม 7 กลีบ หอมแดง 4 หัว มะอึกซอย 1 ช้อนโต๊ะ ระกำขูดเอาแต่เนื้อ 1 ช้อนโต๊ะ มะดันซอย 1 ช้อนโต๊ะ มะนาว 1 ช้อนโต๊ะ น้ำตาลปีบ 1 ช้อนโต๊ะ น้ำปลา 2 ช้อนโต๊ะ พริกขี้หนู 20 เม็ด
          นำกุ้งแห้งป่นโขลกรวมกับกระเทียม, มะอึก, มะดัน, ระกำ, พริกขี้หนู บุบพอแหลก ใส่น้ำปลา, น้ำตาล, มะนาว, เนื้อปลาดุกทอดกรอบ โขลกพอเข้ากัน ชิมรสเปรี้ยว, เค็ม, หวาน ตักใส่ถ้วย

          น้ำพริกแห้ง  หอมแดง 5 หัว กระเทียม 2 หัว พริกแห้ง 5 เม็ด เผาไฟให้หอม ปอกเปลือกออก โขลกหอม, กระเทียม, พริกเผา
          ปรุงรส น้ำตาล 1 ช้อนโต๊ะ น้ำส้มมะขามข้น 2 ช้อนโต๊ะ น้ำปลา 2 ช้อนโต๊ะ คนให้เข้ากัน รับประทานกับสะเดาลวก ช่อมะม่วง

          น้ำพริกแคบหมู  แคบหมูหั่น 1 ถ้วยตวง กุ้งแห้งป่น 1 ช้อนโต๊ะ พริกแห้ง 2 เม็ด กระเทียม 5 กลีบ โขลกให้ละเอียด ตักใส่กระทะผัดกับน้ำมันพืช 2 ช้อนโต๊ะ ใส่น้ำปลา 1 ช้อนโต๊ะ น้ำตาล 1 ช้อนโต๊ะ รับประทานกับผักดิบหรือผักต้ม

          น้ำพริกแดง  พริกชี้ฟ้าแดง 5 เม็ด โขลกกับหอมหัวแดง 3 หัว กะปิ 1 ช้อนโต๊ะ เกลือ 1/2 ช้อนชา กุ้งแห้งป่น 1 ช้อนโต๊ะ มะนาว 2 ช้อนโต๊ะ น้ำตาลปี๊บ 1 ช้อนโต๊ะ รับประทานกับผักดิบ

          น้ำพริกกะปิใส่น้ำปู  ปูนา 50 ตัว ใบฝรั่ง 5 ยอด ตะไคร้ 2 ต้น ใบขมิ้น 2 ใบ หั่นรวมกัน โขลกรวมกับปูนา กรองเอาแต่น้ำ นำมาเคี่ยวจนงวด ใส่เกลือ เคี่ยวจนเป็นยางเหนียว เวลาตำน้ำพริกผักจิ้ม ใส่น้ำปู 1 ช้อนโต๊ะ ไม่ต้องใส่กะปิมาก น้ำพริกกะปิแบบใส่น้ำปูนี้อร่อยมาก

          น้ำพริกไข่เค็ม  เครื่องปรุง ไข่เค็มเอาเฉพาะไข่แดง 3 ฟอง กระเทียม 7 กลีบ กะปิ 1 ช้อนชา พริกขี้หนู 10 เม็ด น้ำปลา น้ำตาล น้ำมะนาว โขลกผสมกัน ชิมรสตามชอบ รับประทานกับผัดสดแนมด้วยเนื้อเค็ม หรือปลาแห้งทอด

          น้ำพริกไข่ปูทะเล  เครื่องปรุง ไข่ปูทะเลอย่างแข็ง 1 ตัว กระเทียม 7 กลีบ เกลือ 1-2 ช้อนชา กะปิ 1 ช้อนชา พริกขี้หนู 10 เม็ด น้ำปลา น้ำตาล น้ำมะนาว โขลกผสมกัน ชิมรสตามชอบ รับประทานกับผักบุ้ง ผัดน้ำมัน ใบทองหลาง ต้นหอม แนมด้วยเนื้อเค็ม ปลาแห้ง ปลาดุกหรือปลาช่อนย่าง

          น้ำพริกปลาดุกหรือปลาช่อน  เครื่องปรุง ปลาดุกหรือปลาช่อนย่างให้สุก 1 ตัว หอมหัวแดง 5 หัว กระเทียม 7 กลีบ พริกชี้ฟ้า 5 เม็ด กะปิ 1 ช้อนชา ถ้าชอบหวานใส่น้ำตาลเล็กน้อย โขลกผสมรวมกัน ชิมรสตามชอบ รับประทานกับผักต้ม แนมด้วยหนังหมูทอด ข้าวเกียบกุ้ง ข้างตังทอดกรอบ

          น้ำพริกอ่อง  เครื่องปรุง หอมหัวแดง 5 หัว กระเทียม 7 กลีบเผาไฟ พริกแห้ง 5 เม็ดปิ้งให้หอม ถั่วเน่า 1 ช้อนโต๊ะ หมูเนื้อแดงสับละเอียดรวนให้สุก มะเขือเทศสุก 3 ผล น้ำปลาร้า 3 ช้อนโต๊ะ เกลือ ต้นหอม ผักชี นำมาโขลกผสมให้เข้ากัน ชิมรสตามชอบ รับประทานกับผักนึ่ง หมูเนื้อแดงทอด

          น้ำพริกไทยสดผัด  เครื่องปรุง พริกไทยสด 1/2 ถ้วย กระเทียมปอกแล้ว 2 ช้อนโต๊ะ กะปิ 2 ช้อนโต๊ะ กุ้งแห้งป่น 3 ช้อนโต๊ะ พริกเหลือง 10 เม็ด พริกขี้หนู 10 เม็ด มะดันซอย 3 ช้อนโต๊ะ เนื้อหมูสับละเอียด 1 ถ้วย น้ำตาลปึก น้ำปลา มะนาว กากหมู น้ำมันหมู 1 ถ้วย (ถ้าไม่ใช้หมู ใช้กุ้งสดแทน) ผัดกับน้ำมันหมูจนแห้ง รับประทานกับข้าวตังทอด หรือคลุกกับข้าว

          น้ำพริกเต้าหู้ยี้  เครื่องปรุง เต้าหู้ยี้อย่างดี 1/2 อัน กุ้งแห้งป่น 1 ช้อนโต๊ะ กระเทียม 7 กลีบ พริกชี้ฟ้าแดง 4 เม็ด พริกขี้หนู 5 เม็ด มะอึก 3 ลูก มะดัน 1 ลูก น้ำมะนาว น้ำตาลปึก โขลกผสมกัน รับประทานกับผักสด แนมด้วยปลาดุกย่างทอดกรอบ

          น้ำพริกเต้าเจี้ยว  เครื่องปรุง เต้าเจี้ยวดำ 2 ช้อนโต๊ะ กุ้งแห้งป่น 1 ช้อนโต๊ะ กระเทียม 7 กลีบ มะอึก 3 ลูก พริกชี้ฟ้า 4 เม็ด พริกขี้หนู 5 เม็ด น้ำตาล น้ำมะนาว โขลกผสมกัน ชิมรสตามชอบ รับประทานกับผักสด แนมด้วยปลาทูหรือปลาดุกย่างทอดกรอบ

          น้ำพริกเนื้อสด  เครื่องปรุง เนื้อสดสับละเอียด 3 ช้อนโต๊ะ กระเทียม 7 กลีบ หอมหัวแดง 5 หัว พริกชี้ฟ้าอ่อน 5 เม็ด เผาไฟให้สุก น้ำปลา น้ำมะนาว เนื้อสดห่อใบตองเผา หรือรวนพอน้ำตก นำมาโขลกผสมกัน ชิมรสตามชอบ รับประทานกับผักสดทุกชนิด

เรื่องก่อนหน้า...ผัก..ผลไม้..รักษาโรค                         เรื่องต่อไป...การถนอมและรักษาคุณค่าของอาหาร

จากหนังสือเรื่อง "สิ่งที่แม่บ้านควรทราบ" โดย "ดุจลดา" สำนักพิมพ์ปาปิรัส